Thứ Sáu, 24 tháng 4, 2009

04. CÁCH BÓN PHÂN & CHĂM SÓC CÂY MĂNG TÂY - ASPARAGUS



Tương tự như nuôi bò sữa cần phải cung cấp đầy đủ thực phẩm dinh dưỡng cho bò ăn hàng ngày để có thể vắt được sữa tốt mỗi ngày, để bảo đảm việc thu hoạch sản lượng măng đều đặn hàng ngày với năng suất và chất lượng cao, người trồng cần phải tiến hành thường xuyên và đầy đủ việc cung cấp nước tưới và dinh dưỡng cho cây theo định kỳ sau: Cứ 15 ngày / 1 lần phải bón phân NPK (khi cần thiết có thể bổ sung thêm DAP + Kali hoặc phân vi sinh bón lá Wehg, Agrostim, Atonik,...), và cứ 3 tháng / 1 lần phải bón phân trùn quế có bổ sung lân (hoặc phân hữu cơ) cho cây Măng tây.

Việc sử dụng phân trùn quế có bổ sung lân (hoặc phân chuồng ủ hoai) kết hợp chế phẩm sinh học Trichoderma có chứa nấm vi sinh đối kháng khử tuyến trùng sẽ giúp hạn chế mầm bệnh gây hại cho cây; giúp thúc đẩy quá trình cung cấp dinh dưỡng cho cây phát triển bền vững hơn, sản lượng và chất lượng măng tốt hơn, thời gian thu hoạch măng và tuổi thọ cây Măng cũng có thể kéo dài hơn; giảm bớt đáng kể chi phí sử dụng phân hóa học. Tính ra hiệu quả kinh tế, bón nhiều phân hữu cơ vẫn có lợi hơn bón phân hóa học.


Thông thường lượng phân bón dùng cho 1 hecta (10.000 m2) đất trồng cây Măng tây như sau:

a. Bón lót:

Ngay từ đầu khi trồng cây, cần bón lót đất trồng với lượng phân hỗn hợp sau: 20-30 tấn phân trùn quế có bổ sung lân (cần tạo tơi xốp với tro trấu, trấu mục, bã xơ dừa hay mạt cưa đã xử lý sunfat đồng hoặc nước vôi) hoặc phân chuồng ủ hoai + chế phẩm nấm vi sinh đối kháng Trichoderma + 150 kg NPK 16-16-8.

b. Bón thúc:

- Sau khi trồng 15 ngày (0,5 tháng):
Xới đất, làm sạch cỏ non Bón thúc 150 kg NPK 15-15-15. Vun đất cao 5-10 cm đậy gốc bảo vệ cổ rễ. Phun thuốc phòng ngừa nấm bệnh và sâu hại cây. Giữ cây đứng thẳng để lấy nắng toàn phần quang hợp với bộ lá tạo năng lượng hữu cơ tổng hợp nuôi dưỡng cây và bộ rễ.

Cây dưới 5 tháng tuổi, bộ rễ chưa phát triển rộng, có thể trồng rau ăn lá hoặc phủ bạt nilon để hạn chế cỏ non.

+ Lưu ý: Để chống đổ ngả cây mới trồng, cần tiến hành cắm các cọc tre đường kính khoảng 5 cm, cao 120 cm, cách nhau 3-4 mét chen giữa các cây măng trên cùng một hàng với cây đã trồng, dùng dây cước nilon bền chắc (chịu được mưa nắng 2-3 năm) giăng thành một hàng đôi cao cách mặt liếp khoảng 20-30 cm, kẹp lỏng cây măng vào giữa đôi dây để giữ cây đứng thẳng, rồi sau đó tiếp tục nâng đôi dây cao dần lên 50 cm, 70 cm, 90 cm tuỳ theo độ cao lớn của cây Măng.

- Sau khi trồng 30 ngày (1 tháng):
Cây phát triển thêm nhiều thân mới. Xới đất, làm sạch cỏ non. Bón thúc 150 kg NPK 16-16-8. Vun đất cao 5-10 cm đậy gốc bảo vệ cổ rễ. Phun thuốc phòng ngừa nấm bệnh và sâu hại cây. Giữ cây đứng thẳng để lấy nắng toàn phần quang hợp với bộ lá tạo năng lượng hữu cơ tổng hợp nuôi dưỡng cây và bộ rễ.

- Sau khi trồng 45 ngày (1,5 tháng): Cây phát triển thêm nhiều thân mới. Chọn giữ lại 4-6 cây mẹ khỏe mạnh trên 1 bụi, tỉa bỏ cây bị sâu bệnh, cây già và cây nhỏ. Xới đất, làm sạch cỏ non. Bón thúc 200 kg NPK 15-15-15. Vun đất cao 5-10 cm đậy gốc bảo vệ cổ rễ. Phun thuốc ngừa nấm bệnh, sâu hại cây. Giữ cây đứng thẳng để lấy nắng toàn phần quang hợp với bộ lá tạo năng lượng hữu cơ tổng hợp nuôi dưỡng cây và bộ rễ.

- Sau khi trồng 60 ngày (2 tháng): Cây phát triển thêm nhiều thân mới. Chọn giữ lại 4-6 cây mẹ khỏe mạnh trên 1 bụi, tỉa bỏ cây bị sâu bệnh, cây già và cây nhỏ. Xới đất, làm sạch cỏ non. Bón thúc 200 kg NPK 16-16-8. Vun đất cao 5-10 cm đậy gốc bảo vệ cổ rễ. Phun thuốc phòng ngừa nấm bệnh và sâu hại cây. Giữ cây đứng thẳng để lấy nắng toàn phần quang hợp với bộ lá tạo năng lượng hữu cơ tổng hợp nuôi dưỡng cây và bộ rễ.

- Sau khi trồng 75 ngày (2,5 tháng):
Cây phát triển thêm nhiều thân mới. Chọn giữ lại 4-6 cây mẹ khỏe mạnh trên 1 bụi, tỉa bỏ cây bị sâu bệnh, cây già và cây nhỏ. Xới đất, làm sạch cỏ non. Bón thúc 250 kg NPK 15-15-15. Vun đất cao 5-10 cm đậy gốc bảo vệ cổ rễ. Phun thuốc ngừa nấm bệnh, sâu hại cây. Giữ cây đứng thẳng để lấy nắng toàn phần quang hợp với bộ lá tạo năng lượng hữu cơ tổng hợp nuôi dưỡng cây và bộ rễ.

- Sau khi trồng 90 ngày (3 tháng): Cây phát triển thêm nhiều thân mới. Chọn giữ lại 4-6 cây mẹ khỏe mạnh trên 1 bụi, tỉa bỏ cây bị sâu bệnh, cây già và cây nhỏ. Xới đất, làm sạch cỏ non. Bón thúc 250 kg NPK 16-16-8. Vun đất cao 5-10 cm đậy gốc bảo vệ cổ rễ. Phun thuốc phòng ngừa nấm bệnh và sâu hại cây. Giữ cây đứng thẳng để lấy nắng toàn phần quang hợp với bộ lá tạo năng lượng hữu cơ tổng hợp nuôi dưỡng cây và bộ rễ.

Tuỳ theo độ cao và độ lớn của cây, cần giăng thêm hoặc nâng dần hàng đôi dây cước nilon (kẹp lỏng cây Măng vào giữa đôi dây) lên các độ cao khoảng 50 cm, 75 cm, 90 cm,... để chống đổ ngả cây.

- Sau khi trồng 105 ngày (3,5 tháng): Cây phát triển thêm nhiều thân mới. Chọn giữ lại 4-6 cây mẹ khoẻ mạnh trên 1 bụi, tỉa bỏ cây bị sâu bệnh, cây già và cây nhỏ. Xới đất, làm sạch cỏ non. Bón thúc 12-15 tấn phân trùn quế có bổ sung lân (hoặc phân chuồng ủ hoai) kết hợp với chế phẩm sinh học Trichoderma + 300 kg NPK 15-15-15. Vun đất cao 5-10 cm đậy gốc bảo vệ cổ rễ. Phun thuốc phòng ngừa nấm bệnh và sâu hại cây. Giữ cây đứng thẳng để lấy nắng toàn phần quang hợp với bộ lá tạo năng lượng hữu cơ tổng hợp nuôi dưỡng cây và bộ rễ.

- Sau khi trồng 120 ngày (4 tháng):
Cây phát triển thêm nhiều thân mới. Chọn giữ lại 4-6 cây mẹ khoẻ mạnh trên 1 bụi, tỉa bỏ cây bị sâu bệnh, cây già và cây nhỏ. Xới đất, làm sạch cỏ non. Bón thúc 300 kg NPK 16-16-8. Vun đất cao 5-10 cm đậy gốc bảo vệ cổ rễ. Phun thuốc phòng ngừa nấm bệnh và sâu hại cây. Giữ cây đứng thẳng để lấy nắng toàn phần quang hợp với bộ lá tạo năng lượng hữu cơ tổng hợp nuôi dưỡng cây và bộ rễ.

- Sau khi trồng 135 ngày (>4,5 tháng):
Nếu chăm sóc đủ dinh dưỡng và đúng kỹ thuật, từ giai đoạn này cây sẽ bắt đầu trổ măng. Đón đầu lứa măng tơ này, khi quan sát thấy cây mẹ phát triển tốt, đường kính thân cây đạt >10-12 mm (lớn hơn điếu thuốc lá, cỡ gần bằng ngón tay út) + lá chuyển sang màu xanh đậm thì chọn giữ lại 2-3 cây mẹ khoẻ mạnh, tiến hành tỉa bỏ cây bị sâu bệnh, cây già, cây nhỏ và cành lá phát sinh ở phần gốc khoảng 40-50 cm để thông gió phòng tránh bệnh hại + cắt hạ bớt ngọn cây măng ở độ cao 1,20 m để kích thích mạnh việc trổ măng + kết hợp dưỡng cành lá thật sum suê để lấy ánh nắng toàn phần quang hợp với bộ lá + xới đất, làm sạch cỏ non, bón thúc 400 kg NPK 21-7-14, vun đất cao 5-10 cm đậy gốc bảo vệ cổ rễ. Phun thuốc phòng ngừa nấm bệnh và sâu hại cây. Giữ cây đứng thẳng để lấy nắng toàn phần quang hợp với bộ lá tạo năng lượng hữu cơ tổng hợp nuôi dưỡng cây và bộ rễ.

+ Sau khi cắt hạ bớt ngọn 5-10 ngày, cây bắt đầu trổ măng tơ.
Cần tiến hành thu hái cho bằng hết lứa măng tơ này (bất kể đạt hay không đạt chất lượng) để cây măng có chỗ trống chuẩn bị cho ra đời lứa măng kế tiếp nhiều hơn và khoẻ mạnh hơn.

Thu hoạch lứa măng tơ mỗi ngày, được 12-15 ngày thì bón thúc 300 kg NPK 21-7-14; thu hoạch tiếp 12-15 ngày nữa thì phải tạm ngưng thu hoạch măng ngay. Không nên thu hoạch lứa măng tơ kéo dài quá 1 tháng (25-30 ngày) để tránh cho cây không bị mất sức, suy kiệt, làm ảnh hưởng năng suất, chất lượng các lứa măng sau.

+ Lưu ý: Khi cây trưởng thành và đã bắt đầu cho măng thu hoạch, tuyệt đối không nên dùng bạt nilon phủ gốc cây măng để khử cỏ dại nữa vì làm như vậy cỏ sẽ không mọc được, nhưng vô tình cũng phong toả luôn cả sự hô hấp của bộ rễ cây măng, kềm hãm sự phát triển của bộ rễ, cây măng và cả các lứa măng sau này mà trước mắt ta chưa thể thấy ngay hậu quả nặng nề của nó.

c. Bón phân trong chu kỳ dưỡng cây mẹ thay thế:

Sau khi tạm ngưng thu hoạch lứa măng tơ 12-15 ngày, khi quan sát thấy 4-6 cây mẹ thay thế vừa đủ lớn, bắt đầu bung tàn cành lá thì tiến hành tỉa bỏ cây mẹ già, cây bị sâu bệnh, cây nhỏ và cành lá phát sinh ở phần gốc khoảng 40-50 cm để thông gió phòng tránh bệnh hại. Xới đất, làm sạch cỏ non, bón thúc 400 kg NPK 15-15-15, vun đất cao 5-10 cm đậy gốc bảo vệ cổ rễ. Phun thuốc phòng ngừa nấm bệnh và sâu hại cây. Giữ cây đứng thẳng để lấy nắng toàn phần quang hợp với bộ lá tạo năng lượng hữu cơ tổng hợp nuôi dưỡng cây và bộ rễ.

Khoảng 15-20 ngày sau, khi quan sát thấy đường kính thân cây mẹ thay thế đạt >10-12 mm (lớn hơn điếu thuốc lá, cỡ gần bằng ngón tay út) + bộ lá chuyển sang màu xanh đậm thì tiến hành cắt hạ bớt ngọn cây măng ở độ cao 1,20m + dưỡng bộ lá thật sum suê để kích thích mạnh việc trổ măng. Xới đất, làm sạch cỏ non, bón thúc 12-15 tấn phân trùn quế có bổ sung lân (hoặc phân chuồng ủ hoai) kết hợp chế phẩm vi sinh Trichoderma + 400 kg NPK 21-7-14, vun đất cao 5-10 cm đậy gốc, phun thuốc phòng ngừa nấm bệnh và sâu hại cây. Giữ cây đứng thẳng để lấy nắng toàn phần quang hợp với bộ lá tạo năng lượng hữu cơ tổng hợp nuôi dưỡng cây và bộ rễ.

Sau khi cắt hạ ngọn 5-10 ngày, cây sẽ cho lứa măng mới, bắt đầu thu hoạch lứa măng thứ 2 kéo dài khoảng 2 tháng; sau đó nghỉ dưỡng cây mẹ thay thế khoảng 1 tháng, rồi thu hoạch lứa măng thứ 3 kéo dài khoảng 3 tháng. Sau đó, cứ thế tiếp tục dưỡng cây mẹ và thu hoạch các lứa măng tiếp theo.

Chu kỳ khai thác măng dài hay ngắn, nhiều hay ít, chất lượng măng tốt hay xấu tuỳ thuộc rất nhiều vào kết quả chăm sóc cây của người trồng.

@ Trong 1 chu kỳ dưỡng cây mẹ thay thế kéo dài khoảng 1 tháng (30-35 ngày):
Cần tiến hành bón thúc 15 ngày / 1 lần với 12-15 tấn phân trùn quế có bổ sung lân (hoặc phân chuồng ủ hoai) kết hợp với chế phẩm Trichoderma + 300-400 kg NPK 15-15-15. Lượng phân này sẽ tăng dần lên theo sức lớn của các lứa cây sẽ cho măng lớn hơn, nhiều hơn ở các năm sau.

d. Bón phân trong chu kỳ thu hoạch măng:

@ Trong 1 chu kỳ thu hoạch măng kéo dài khoảng 3 tháng (80-85 ngày):
Cần tiến hành bón thúc 15 ngày / 1 lần với 300-500 kg NPK 21-7-14. Tuỳ theo sự phát triển của cây, có thể sử dụng thêm các loại phân sinh học bón lá (GA3, Wehg, Agrostim, Atonik,…) để kích thích cây măng phát triển và cho nhiều chồi măng có năng suất và chất lượng tốt hơn.

Tuỳ theo vùng đất trồng và sự phát triển của cây măng, lượng phân bón có thể tăng dần lên tuỳ theo sức lớn của cây. Cây măng càng lớn gốc thì lượng phân bón thúc càng nhiều, năng suất và chất lượng măng sẽ càng cao hơn.

Nếu chăm sóc kém, không đúng kỹ thuật, thiếu dinh dưỡng, thiếu nước tưới hoặc tiêu thoát nước không tốt, để bộ rễ bị úng nước và để sâu đất, dế nhũi, côn trùng cắn hại bộ rễ, cây măng sẽ chậm phát triển, chồi măng sẽ kém chất lượng, biến dạng hình thù cong vẹo làm mất giá trị thương phẩm. Ngược lại, nếu chăm sóc thừa dinh dưỡng + thừa nước, cây và chồi măng sẽ bị nứt tét thân cũng không thể thu hoạch được.

Sản lượng và chất lượng măng trong mùa mưa bao giờ cũng kém hơn sản lượng và chất lượng măng trong mùa nắng. Để tránh thất thu kinh tế trong mùa mưa, người trồng cây Măng tây có thể rút ngắn thời gian thu hoạch hoặc tạm ngưng thu hoạch măng (không nhất thiết phải kéo dài thời gian thu hoạch đủ 3 tháng) để tập trung dưỡng cây mẹ, chuẩn bị thu hoạch nhiều măng hơn trong mùa nắng tiếp theo.

+ Chú ý: Sau khi thu hoạch các lứa măng trong năm thứ 1, ở mỗi bụi cây măng chỉ cần giữ lại khoảng 2-3 chồi măng lớn, khỏe mạnh, sạch bệnh để làm cây mẹ thay thế. Ở các lứa măng sau, năm thứ 2 sẽ giữ lại 3-4 chồi măng làm cây mẹ thay thế; năm thứ 3 sẽ giữ lại 4-5 chồi măng làm cây mẹ thay thế; năm thứ 4 sẽ giữ lại 5-6 chồi măng làm cây mẹ thay thế; năm thứ 5 sẽ giữ lại 6-7 chồi măng làm cây mẹ thay thế. Làm như vậy sản lượng và chất lượng măng sẽ tăng dần lên.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét